Kilka myśli do czytań i Ewangelii na Uroczystość Jezusa Chrystusa Króla Wszechświata, rok C:
Kolejny rok liturgiczny osiąga swój punkt kulminacyjny i zamyka się Uroczystością Jezusa Chrystusa, Króla Wszechświata. Ewangelia na dzisiaj przedstawia opis ukrzyżowania. Czy nie powinna raczej ukazywać Jego powtórnego przyjścia w chwale?
Ewangelia rozpoczyna się od słów: „Gdy ukrzyżowano Jezusa, lud stał i patrzył. A członkowie Sanhedrynu szydzili: Innych wybawiał, niechże teraz siebie wybawi, jeśli jest Mesjaszem”. Przywódcy patrzą na Jezusa na krzyżu i nie widzą króla. Podobnie żołnierze widzą w Nim jedynie przestępcę. W I wieku n.e. ukrzyżowanie było w Cesarstwie Rzymskim standardową metodą egzekucji, stosowaną wobec niewolników. Święty Paweł, jako obywatel Rzymu, został skazany na śmierć przez ścięcie, natomiast św. Piotr, będący zwykłym Żydem z Galilei, był niewolnikiem Imperium Rzymskiego i został ukrzyżowany.
Chrystus na krzyżu nie wygląda jak król – przypomina raczej niewolnika. Dlatego władcy ludu i tłumy szydzą z Niego. Słowo „Chrystus” nie jest imieniem Jezusa, lecz tytułem. „Christos” w języku greckim oznacza „namaszczony”, co odnosi się do Króla, ponieważ w starożytności królowie byli wprowadzani na urząd poprzez akt namaszczenia.
Nad Jezusem znajdował się napis, jak wiemy z innych Ewangelii, sporządzony przez Poncjusza Piłata: „To jest Król Żydowski”. Miało to na celu ośmieszenie Jezusa.
W tym kontekście mamy dwóch przestępców, którzy również zostali ukrzyżowani z Jezusem. Pierwszy urągał Mu, mówiąc: „Czyż Ty nie jesteś Mesjaszem? Wybaw więc siebie i nas?” Drugi zganił go, a do Jezusa powiedział: „Jezu, wspomnij na mnie, gdy przyjdziesz do swego królestwa”. Używa greckiego terminu „basileia”, oznaczającego królestwo, do którego Jezus wejdzie po swojej śmierci. Jezus potwierdza to, mówiąc: „Zaprawdę, powiadam ci: Dziś będziesz ze Mną w raju”.
Słowo „raj” w języku greckim „paradeisos” dosłownie oznacza „ogród” i jest inną nazwą Edenu, miejsca pokoju, sprawiedliwości i świętości, gdzie Adam i Ewa zostali stworzeni na początku stworzenia, przed Upadkiem, i które, zgodnie z żydowską eschatologią, powróci w przyszłym świecie. Żydzi wierzyli, że chociaż żyjemy w tym starym stworzeniu, w tym upadłym świecie, pewnego dnia nastanie nowy świat, w którym raj zostanie przywrócony.
W Ewangelii Jana Piłat pyta Jezusa: „Czy Ty jesteś Królem Żydowskim? A Jezus odpowiada: „Królestwo moje nie jest z tego świata.” – występuje tu to samo greckie słowo, „basileia”.
Jezus jest więc królem, ale nie jest królem ziemskim. Nie jest to królestwo z tego świata. Mamy tu, więc paradoks krzyża i królewskości Jezusa Chrystusa. Gdzie na ziemi króluje Jezus? Króluje z tronu krzyża. W ten sposób zostaje wywyższony jako król. Króluje przez swoją śmierć na krzyżu; przez swoje ukrzyżowanie.
Temat królewskości obecny jest również w czytaniach ze Starego Testamentu. Kościół wybrał jako tło dla ukrzyżowania Jezusa relację o namaszczeniu Dawida na króla. Jeśli czytalibyśmy dalej, to następny werset mówi nam coś więcej o Dawidzie: „W chwili objęcia rządów Dawid miał lat trzydzieści, a rządził lat czterdzieści. Judą rządził w Hebronie lat siedem i sześć miesięcy, w Jerozolimie zaś całym Izraelem i Judą rządził lat trzydzieści trzy”.
W drugim czytaniu czytamy, że „wszystkie pokolenia izraelskie zeszły się u Dawida w Hebronie”. Aby zostać królem Izraela, trzeba było być królem wszystkich dwunastu plemion. A co Jezus robi w Ewangelii? Zaraz na początku zbiera dwunastu apostołów, którzy reprezentują dwanaście plemion Izraela. Jezus postrzega siebie nie jako zwykłego króla, ale jako króla z rodu Dawida, panującego nad wszystkimi dwunastoma plemionami.
Co wszystkie plemiona mówią? „Oto my jesteśmy kości twoje i ciało” – to nawiązanie do Księgi Rodzaju, gdzie Adam poznaje Ewę i mówi: „Ta dopiero jest kością z moich kości i ciałem z mego ciała! Ta będzie się zwała niewiastą, bo ta z mężczyzny została wzięta”. Jest to obraz oblubieńczy, symbolizujący zaślubiny i przymierze między Adamem a Ewą, małżeństwo między nimi. Innymi słowy Adam mówi do Ewy: „Jesteś moją żoną, moją oblubienicą”. Dlaczego jest to ważne? Ponieważ dwanaście plemion spotyka się z królem Dawidem i mówi: „Oto my jesteśmy kości twoje i ciało”. Izrael jako całość jest w Starym Testamencie opisywany jako Oblubienica Boga.
Dalej czytamy: „Namaścili więc Dawida na króla nad Izraelem.” Namaszczony? To znaczy, że Dawid jest Chrystusem Starego Testamentu. Po hebrajsku namaszczony oznacza „Mesjasz”. Poprzez namaszczenie Dawid zostaje formalnie ustanowiony królem.
Łukasz w swoim opisie genealogii Jezusa pisze, że Jezus rozpoczął swoją posługę, mając 30 lat. To nie przypadek. Łukasz w swoim opisie genealogii Jezusa pisze, że Jezus rozpoczął swoją posługę, mając 30 lat. Łukasz podkreśla paralelę między Jezusem a Dawidem
Mostem między Starym a Nowym Testamentem jest Psalm 122. Śpiewano go, gdy kapłani wchodzili po schodach świątyni, aby złożyć ofiarę i gdy pielgrzymi przybywali do Jerozolimy, wstępując do świątyni, aby oddać cześć Bogu. „Pójdźmy do domu Pańskiego!” – to znaczy do świątyni. Dziesięć z dwunastu plemion zostało zagubionych, więc kiedy śpiewano ten Psalm, Żydzi mieli nadzieję, że pewnego dnia, gdy Mesjasz przyjdzie i zasiądzie na tronie Dawida, nie tylko przywróci królestwo Dawida, ale zgromadzi dwanaście plemion w nowej Jerozolimie.
Rok C prowadzi nas do listu św. Pawła do Kolosan. Mamy fragment „Hymnu o Chrystusie”, który był śpiewany w Kościele w I w. Można go nazwać Hymnem o Chrystusie Królu.
Paweł opisuje w nim zbawienie jako wyzwolenie „spod panowania ciemności” i przeniesienie do „królestwa Jego umiłowanego Syna”. Zbawienie polega na dostaniu się pewnego dnia po śmierci do nieba, ale Paweł widzi je tutaj jako przeniesienie spod władzy grzechu, śmierci i ciemności do innej sfery rzeczywistości, królestwa Syna, co dokonuje się przez chrzest i wiarę.
Dalej czytamy: „aby w Nim zamieszkała cała Pełnia i aby przez Niego znów pojednać wszystko ze sobą”. Gdy w liście Pawła pojawia się wyrażenie „wszystko”, greckie słowo „ta panta” jest idiomatycznym określeniem kosmosu, „wszechświata”. Paweł nie tylko ukazuje Mesjasza, Chrystusa, Namaszczonego, ale także Kosmicznego Odkupiciela. Chrystus nie jest tylko Panem Kościoła ani Panem Izraela, nie jest nawet tylko Panem Aniołów. Jest Panem Wszechświata. Jest Tym, przez którego cały wszechświat został stworzony.
Gdzie na ziemi króluje Jezus? Jezus zgromadził wokół siebie dwunastu uczniów. Pokazywał znaki i cuda, które świadczyły o Jego mocy. Ale kiedy ostatecznie udał się do Jerozolimy, został aresztowany, oskarżony o bluźnierstwo, skazany na śmierć i ukrzyżowany jak przestępca i niewolnik przez rzymskie władze. To nie jest to, czego ludzie się spodziewali. To nie jest ten król, którego spodziewali się panować na podstawie psalmów, takich jak Psalm 122, ani nawet na podstawie panowania Dawida, który był wojowniczym królem.
Dopiero teraz, z perspektywy dzisiejszej Ewangelii, dostrzegamy, że zanurzenie w wodach Jordanu było znakiem Jego chrztu w cierpieniu oraz zanurzenia w wodach Jego ukrzyżowania, przez które będzie królował na Krzyżu. Dobry Łotr w nadprzyrodzony sposób dostrzegł, że Jezus jest prawdziwym Królem, wiszącym obok niego na krzyżu, dlatego powiedział: „Jezu, wspomnij na mnie, gdy przyjdziesz do swego królestwa”. Drugi łotr zobaczył Króla Wszechświata wiszącego na krzyżu, ponieważ stanął w prawdzie. Uczeń Chrystusa miłuje Prawdę, która otwiera oczy i prowadzi do Królestwa, które nie jest z tego świata.